Hoog bezoek en geld halen

Kuishi kwa muda mrefu waziri mkuu!

Vorige week hadden we groot bezoek in Biharamulo. De minister president had besloten eigenhandig onze nieuwe private ward te komen openen en hij had ook nog wat andere leuke plannen in de omgeving.
Zoals ik eerder al schreef, waren we maandag naar de overdracht gegaan in de veronderstelling dat we meteen daarna grote visite gingen lopen op de kinderafdeling. Niets was minder waar. Het ziekenhuis moest er spik en span uit zien als de premier kwam, dus werden de vloeren extra hard geschrobt, kregen de bedden schone lakens, moesten de patiënten allemaal ophoepelen en werd de poort van het ziekenhuis versierd met bananenbomen en bloemen.
Ik heb twee kritieke patiëntjes gezien en daarna was mijn werkdag alweer afgelopen. De premier zou om 11 uur komen, maar kwam uiteindelijk pas om half 2. Rond 1 uur stond iedereen in een lange rij op de gang van het ziekenhuis te wachten. Iedereen zag er mooi uitgedost uit en zelfs de bisschop was gekomen om de premier de hand te schudden.
De premier werd voorgegaan door verschillende beveiligingsmannen en vrouwen, maar ook aanhangers in geel met groene kleren. Hij had zelf een stoere zonnebril en sprak keurig Engels. Hij heeft inderdaad iedereen op de gang de hand geschud en daarna gingen we in een karavaan naar de nieuwe private ward.
De private ward is gebouwd op kosten van een groot mijnbedrijf dat hier in de buurt zit. Waarschijnlijk om aan te kunnen tonen dat ze ‘ook goede doelen steunen’. Het is een gebouwtje met zo’n 6 een persoonskamers en het is ongelofelijk sjiek. Ze hebben siertegels, ornamenten aan het plafond en in de verpleegsterskamer staat een tv. Elke kamer heeft een ventilator, een prive badkamer, een bed en een bankstel. Maar het mooist is nog wel de alarmbel. Je moet als patiënt wel je bed ervoor uitkomen, maar je ten alle tijden bellen en dan gaat in de verpleegsterskamer een grote groene lamp branden en een belletje doet DING DONG.
Dr. Gresmus, de baas van het ziekenhuis heeft een lange speech gehouden, waarin hij onder andere alle sponsoren bedankte. Daarna was klaar en ging iedereen weer zijn eigen weg. Inmiddels was het al laat, dus opnieuw had de verpleging geen zin om visite te doen of iets dergelijks.
Door de weeks hebben we verder niet veel spannends gedaan. Gewerkt uiteraard en ’s avonds af en toe lekker gekookt. Hadden een keertje varkensvlees gekregen van de moeder van Hope, waar we babi ketjap van gemaakt hebben. Verder lagen er nog lasagne bladen in de voorraadkast, waarmee we lasagne zonder gehakt en zonder kaas van gemaakt hebben. In het weekend had ik bovendien brood gebakken, gevuld met eieren, nog wat bruscettamix die we hadden en tomaatjes. Was best geslaagd, ook al miste ook hier de kaas. Op donderdagavond had ik bananen-honingbrood gebakken voor de volgende dag in de bus en als ‘presentje’ voor de mensen waar ik bij ging logeren.
In Biharamulo hebben we geen pinautomaat en de dichtstbijzijnde maestro-pinautomaat zit 6 uur hiervandaan in Mwanza. Omdat ik wat krap bij de kas zat, zat er niets anders op dan een keertje een weekend op en neer te gaan. Er vertrekt hier elke ochtend heel vroeg een grote bus die rechtstreeks naar Mwanza rijdt, een ritje kost je 5 euro. In tegenstelling tot veel andere dingen in Afrika vertrekt deze bus precies op tijd, wat betekent dat menig passagier met een pikipiki (motortaxi) nagebracht moet worden. Zo ook Ali, de automatiseerder (en een van de weinig echt goed opgeleide mensen in Biharamulo) vna het ziekenhuis, hij ging ook naar Mwanza om wat inkopen te doen voor zijn shop. Het is wel fijn dat wij het beginstation zijn, want onderweg stopt de bus nog tientallen keren om meer mensen en meer spullen in te laden. Iedereen staat dan hutje-mutje in het gangpad, dus het is fijn dat je dan gewoon een zitplaatsje hebt.
Een uur voor Mwanza moet iedereen de bus uit voor een klein tochtje met de veerpont. Dan moet iedereen voor 20 cent ongeveer een kaartje kopen voor de veerpont, een heel gedring en geduw. Het uitwaaien op de boot met een mooi uitzicht over het Victoriameer, is wel een welkome afwisseling van het opgevouwd zitten in de bus.
Rond het middaguur was ik in Mwanza. Ik ben eerst met Ali een kaartje gaan kopen voor de bus terug op zondag, daarna zijn we samen gaan pinnen. Daarna heb ik een taxi genomen naar het huis van het Amerikaanse gezien die ik de vorige keer in Mwanza met Dennis en Jakob had leren kennen. Zij hadden net een nieuw huis, met een guesthouse en zwembad en ik mocht blijven logeren. Heel lief.
Zij (Jenny) werkt voor een NGO in Mwanza en hij (Austin) is bezig met zijn promotieonderzoek. Ze hebben twee kinderen Eden (5) en Aila (2). Eden is echt een enorme praatjesmaker, spreekt echt als een meisje van 15 en Aila praat het liefst niet, maar ze zijn allebei heel erg lief.
Ik had niet veel plannen voor het weekend, wilde misschien afspreken met wat andere mensen, maar die kon in allemaal niet bereiken.
Ik heb vrijdag bij het zwembad gehangen en heb ’s avonds met de familie ugali gegeten en op de bank naar ‘The fantastic Mr. Fox’ gekeken. Ik had in het zwembad nog een kleine aanvaring met Eden omdat ik haar te vroeg losliet toen ik haar terug in het ondiepe wilde zetten. Ze is op een of andere manier heel panisch over zwemmen en was echt bang geweest te verdrinken. Voelde me een beetje schuldig, maar ik heb de volgende dag nog een keertje sorry gezegd en toen zei ze dat het wel goed was.
Zaterdagochtend heb ik met de meiden eindeloos zitten tekenen en daarna hebben we met zijn allen uitgebreid ontbeten met heerlijke wentelteefjes. ’s Middags ben ik naar de stad gelopen en heb ik een paar luxe dingetjes gekocht die we in Biha niet kunnen kopen en heb mezelf getrakteerd op een pizza. Voordat ik me liet terugbrengen met een pikipiki (ik was al 10x hartstikke verdwaald en had geen idee meer waar ik was), heb ik nogmaals gepind. ‘Thuis’ bij de Choi-Fitzpatricks ben ik meteen in het zwembad gesprongen en daarna gesproken met Nederlandse jongen die een onderwijsproject gestart was in de buurt van Mwanza en die even op bezoek was. Ik heb samen met de meisjes Jenny nog geholpen bij het maken van Koreaanse vissoep met noodles. Tenslotte heb ik nog genoten van een heerlijke warme douche en toen was mijn weekendje weg helaas alweer over.
Met de pikipiki chaffeur had ik afgesproken dat hij me zondag om 5 uur ’s ochtends zou komen ophalen, maar die liet me mooi staan! Gelukkig was Austin wakker geworden en die heeft me naar de bushalte gebracht. Echt heel lief.
Ik heb op de terugweg heerlijk geslapen tot aan de veerpont. Daar moesten we even wachten en had ik tijd om te ontbijten met verse poffertjes-oliebollen en chai. De rest van de reis ging zonder spannende dingen voorbij, behalve dat men steeds probeerde me volledig in te bouwen en dat ik dat halsstarrig geweigerd heb.
In Biharamulo aangekomen voelde het echt weer als thuis en ben ik met Evelien en Hilbert gaan shoppen op de markt. De rest van de dag heb ik in de keuken gestaan. Ik heb gedroogde tomaatjes gemaakt, kalfstong bereid en beefcurry, allemaal erg geslaagd, als zeg ik het zelf. De tong hebben we maandag met puree en een pepersausje gegeten.
Maandagmiddag ben ik met Evelien gaan shoppen voor stofjes en hebben we twee tassen en voor Evelien een jurk besteld bij een kleermaker. Hope is de hele middag met ons mee op stap geweest en heeft als vertaler gefungeerd. Hij wil zelf voor zijn Nederlandse vriendinnetje (een van de co’s die er voor Jakob en Dennis zat) wat laten maken en wij moesten helpen met mooie stofjes uitzoeken.
In het ziekenhuis was het deze week wel tijd voor grote visite op de kinderafdeling (dat was waar ik de afgelopen weken door gebracht heb). Er waren echt dit keer ruim 60 opnames en dat vond iedereen veel te veel. Dus in plaats van gezamelijk de patiënten zien, pakte elk van de 5 dokters zijn eigen patiënt en ging aan de slag. Ik had dus geen idee wat wie aan het doen was. Ik kon van de kinderen waar ik wat meer moeite mee had gehad de afgelopen week niet overleggen wat ik met ze moest doen, iets waar juist de grote visite voor bedoeld is. Bovendien werden er allemaal kinderen naar huis gestuurd, die volgens mij nog niet fit genoeg waren. Zo ook een ernstig ondervoed kind, van wie de 14-jarige moeder duidelijk geen idee had wat ze er mee aan moest. Dat kind was dan wel opgeknapt van zijn infectie, maar was nog geen stap dichter gekomen bij het oplossen van zijn echte probleem. Toen we eindelijk bij het laatste kamertje waren aangekomen waar een jongetje met brandwonden ligt voor wie ik graag wilde weten of we een huidtransplantatie konden doen, was iedereen hem alweer gesmeerd. Kortom, het was erg onbevredigend en ik was er erg chagrijnig om.
De rest van de ochtend heb ik met Hilbert doorgebracht op het immigratiekantoor. Daar moesten we ons melden zodat we legaal in het ziekenhuis kunnen werken. Er was echter een fout gemaakt met het visum van Hilbert en hij had daar een vraagje over. Zijn visum liep nu namelijk af voordat hij terug naar Nederland ging, dat terwijl het 6 maanden geldig hoort te zijn en hij minder dan 4 maanden hier zal zijn. Ze snapten op ons kantoor dat dat lastig was en heel vervelend, maar de fout was in Dar es Salaam gemaakt en moest ik Dar ook weer goed gemaakt worden. Zucht!
Dinsdag was ’s ochtends konijn Earl weggeglipt door een gat in het grote hok, gelukkig zat hij nog in de tuin van de buren en kon ik hem makkelijk terugjagen. ’s Middags is konijn Duke ontstnapt uit het buitenhok, haar kon ik helaas niet meer vinden en nu was Earl helemaal alleen.
Ook in het ziekenhuis was er reden tot onvreden. Een van mijn ondervoedde kinderen, die leed aan kwashiokor, was overleden. Ik was me er van bewust dat we deze jongen niet de goede voeding hadden gegeven, maar ik was, na bij diverse mensen navraag te hebben gedaan, tot de conclusie gekomen dat we die niet hadden. In plaats van de F75-voeding die hij moest krijgen kreeg hij pap van het ziekenhuis die bestond uit een mix van mais, pinda, tarwe en soyameel. Iets was tenslotte beter dan niets. Ik had ook zelf nog wat extra pakken gekocht voor zijn moeder, voor het geval dat er iets mis ging met het ziekenhuiseten. Toch knapte hij niet echt op, wat volgens de verpleegkundige (Advella) kwam omdat hij de pap soms niet kreeg, omdat zijn moeder geen thermoskan had om de pap in op te slaan. Ik had me voorgenomen een thermoskan te kopen, maar dinsdag bleek dat niet langer nodig. Ik vond het fijn om nog even te weten waar hij nu echt aan bezweken was. Advella zei toen dat hij was overleden omdat we hem niet het goede eten gaven. ‘Maar, zei ik, het goed voedsel kunnen we hem niet geven toch?’. ‘Oh, maar ik weet wel hoe je dat moet maken, ik kreeg alleen van het ziekenhuis niet de olie en de melk die ik daarvoor nodig had’. Pffffff, toen had ik het weer even helemaal geschoten met het ziekenhuis! Ze had dit eerder nog niet tegen mij gezegd en ik had heus wel kunnen zorgen dat er olie en melk was. Toen ik dit zei, antwoordde ze dat ze uit principe vond dat het ziekenhuis het moest regelen en niet ik. Daar ben ik het natuurlijk wel mee eens, maar ik ben het er niet mee eens dat daarvoor een kindje moet overlijden, zodat zij een punt kan maken. Een punt wat ze trouwens niet eens gemaakt had, want in de ochtendoverdracht was er niets gezegd over het overleden kind!

Woensdagochtend bleek dat ook Earl de benen had genomen, hoewel ik tot op vandaag nog niet heb kunnen bedenken hoe. Ik zie nergens een gat in het hok.
‘s Avonds zijn we met Hope en zijn broertje vis gaan eten bij onze favoriete visstek. Het broertje van Hope zit op de middelbare school in Dodoma en was een weekje op bezoek hier. Op de weg terug zaten alle struiken langs de weg vol met vuurvliegjes :) Echt een soort wonderland :).
Donderdag heb ik ’s ochtends een verhitte discussie gehad met Advella. Nu ik wist dat we wel het krachtvoer konden maken, wilde ik dat ook aan de enige twee overgebleven (de rest was overleden of ontslagen tijdens de grote visite) ondervoedde kinderen geven. Zij was er echter van overtuigd dat het krachtvoer alleen bestemd was voor de kwashiokor kinderen en niet voor de marasmus kinderen en de twee die er lagen waren allebei marasmus. Maar alle boeken die ik er eerder er over had opengeslagen maakte dat onderscheid helemaal niet. Sterker nog, in het boek wat op de afdeling ligt staat in de eerste zin van het hoofdstuk dat het niet uitmaakt hoe de ondervoeding zich uit, dat je ze op dezelfde manier behandeld. Nee, zo had ze het niet geleerd op de verpleegkundige school, dus het klopte niet wat er in het boek stond. Wat ik ook zei, ze weigerde gewoon toe te geven dat er logica zat in wat ik zei. Uiteindelijk heb ik dr. Magnus gevraagd om zich er mee te bemoeien. Deze had daar uiteraard weinig zin in, maar na even zeuren is hij toch met me meegelopen. Hij heeft een tijdje met haar in Swahili gediscussieerd en toen heeft ze toegegeven.
De middag was leuker, toen heb ik op de verloskamers twee baby’s gevangen. Aan het eind van de middag ben ik met Evelien haar jurk en de tassen gaan halen bij de kleermaker. Moest nog heel wat vermaakt worden aan de jurk, dus duurden wel even voor we weer terug waren. Een van de tassen was bovendien heel veel kleiner uitgevallen. Gelukkig is Evelien ook een stuk kleiner dan ik. Hope was echter erg ontevreden en we moesten ergens anders de jurk voor zijn vriendin laten maken. We wachten af hoe die er maandag uitziet en dan hebben we allebei zelf ook nog allemaal leuk plannen.
Toen dat allemaal geregeld was zijn we naar huis gegaan en hebben we pasta gemaakt met de gedroogde tomaatjes. Helaas had ik ze niet goed onder het vet gezet, dus waren er een paar beschimmeld. Zo waren we in een keer door onze voorraad heen. Ik heb nu zonnebloemolie gekocht, dus met de nieuwe van vandaag loopt het hopelijk beter af.
Vrijdag was er grote visite op de vrouwenafdeling en daarna heb ik voor voorlopig de laatste keer op de kinderafdeling visite gelopen. Vooral nu bleek dat Advella alleen van plan was een van de twee kinderen met marasmus het krachtvoer te geven, omdat ze alleen over dat kind met dr. Magnus had gepraat, vond ik het wel welletjes geweest. Volgende week ga ik me concentreren op de OPD (waar alle patiënten zich aanmelden) en de verloskamers. Wel heb ik dit weekend wat thermoskannen geregeld en ga ik maandag een donatie (ook names JW en Remco, nog bedankt!) doen bij de matron, bedoeld voor het voedselprogramma. We hebben de afgelopen week meerdere keren in de overdracht gepraat over het feit dat er regelmatig patiënten (niet alleen kleine kinderen) zijn die doodgaan omdat er geen familie is om voor ze te zorgen en ze van het ziekenhuis ook geen eten krijgen. Er is beloofd dat daar nu beter voor gezorgd wordt. Misschien dat een donatie het een beetje helpt van de grond komen.

Gisteravond hebben we met zijn drieen naar een aflevering van planet earth zitten kijken. Kwamen heel veel mooie plekjes langs die ik de komende maanden ga bezoeken, dus werd er wel vrolijk van. Daarna heb ik nog even naar ‘Despicable me’ zitten kijken, wat een topfilm weer :).
Vanochtend heb ik heerlijk uitgeslapen en de film afgekeken. Zoals ik al zei staan er weer nieuwe tomaatjes in de oven te drogen. Ik denk dat ik morgen een poging ga doen tot gnocchi zelf maken. Het weer nodigt al dagen niet uit tot dingen buiten doen. Vooral gisteren was het heel vies weer!
Misschien dat ik zo nog even het ziekenhuis inloop. Kortom, het is een rustig, rustig weekend.

Sorry dat het zo’n lang verhaal geworden is! Zal volgende keer eerder beginnen met typen.
Liefs Irene